การเมล็ดยางพารา แบ่งออกได้ 2 ชนิด คือ ชนิดกะเทาะเปลือกและไม่กะเทาะเปลือก ซึ่งจะมีคุณสมบัติต่างกัน ส่วนของเมล็ดยางที่ผ่านการอัดน้ำมันหรือสกัดน้ำมันด้วยสารเคมี มีกลิ่นหอมชวนกิน ชนิดกระเทาะเปลือกออกมีคุณค่าทางอาหารดีกว่า และคุณสมบัติใกล้เคียงกับกากถั่วลิสง และกากเมล็ดฝ้าย มีโปรตีน 28-30% เยื่อใย 9% และยอดโภชนะย่อยได้ 63% และชนิดไม่กะเทาะเปลือกมีโปรตีน 16% เยือใย 42% และยอดโภชนะย่อยได้ประมาณ 58% เนื่องจากกากเมล็ดยางพารามีสารพิษ คือ กรดไฮโดรไซยานิคอยู่ซึ่งสามารถทำให้ปริมาณสารพิษนี้ลดได้โดยการเก็บกากเมล็ดยางพาราทิ้งไว้เฉยๆ นาน 1 เดือน หรือนำไปอบด้วยความร้อน 100 องศาเซนติเกรด นาน 18 ชั่วโมง หรือผึ่งกลางแดดดีๆ เป็นเวลา 2 แดด จากการทดลองใช้กากเนื้อในเมล็ดยางพาราในสูตรอาหารข้นสำหรับเลี้ยงแพะ พบว่า สามารถใช้ได้ถึง 20 % แต่ถ้าใช้มากกว่านี้ส่งผลให้ปริมาณการกินได้ และการย่อยได้ของ
เนื้อเยื่อใยในอาหารโดยรวมลดลง (Chanjula et al.,2011)
กากเมล็ดยางพารา (Para rubber seed meal)
เป็นผลพลอยได้จากการสกัดน้ำมันออกจากเมล็ดยางพาราของโรงงานผลิตน้ำมันพืช
คุณสมบัติ
กากเมล็ดยางพาราชนิดมีเปลือกมีโปรตีน 16 เปอร์เซ็นต์ |
กากเมล็ดยางพาราชนิดกระเทาะเปลือก มีโปรตีน 26-29 เปอร์เซ็นต์ |
โปรตีนในกากเมล็ดยางพารามีคุณภาพใกล้เคียงกับกากถั่วลิสง เนื่องจากมีกรดอะมิโน เมทไธโอนีนต่ำ แต่มีไลซีนสูง |
ข้อจำกัดในการใช้
กากเมล็ดยางพารามีสารพิษกรดไฮโดรไซยานิค เช่นเดียวกับในมันสำปะหลังสดถ้าใช้มากในสูตรอาหารจะทำให้สัตว์โตช้า |
กากเมล็ดยางพาราที่มีเปลือกมีเยื่อใยสูง |
ข้อแนะนำในการใช้
ควรใช้กากเมล็ดยางพาราที่ผ่านขั้นตอนการลดสารพิษดังกล่าวโดยวิธีการ เช่นใช้กากเมล็ดยางพาราที่ได้จากการเก็บเมล็ดสดไว้เป็นเวลานานก่อนนำมาบีบน้ำมันหรือ การให้ความร้อนแก่เมล็ดยางพาราก่อนบีบน้ำมัน |
ควรใช้กากเมล็ดยางพาราระดับต่ำในสูตรอาหาร คือ 10% ในสัตว์เล็ก และ 20-30% ในสัตว์ระยะรุ่น-ขุน และต้องเสริมไขมันหรือปรับระดับพลังงานให้พอเพียงด้วย |
ส่วนประกอบทางเคมี
ส่วนประกอบ (%) |
กากเมล็ดยางพาราชนิดมีเปลือก |
กากเมล็ดยางพาราชนิดกระเทาะเปลือก |
ความชื้น |
8 |
8 |
โปรตีน |
16 |
27.0 |
ไขมัน |
6.33 |
11.5 |
เยื่อใย |
41.52 |
14.0 |
เถ้า |
4.01 |
4.50 |
แคลเซียม |
0.22 |
0.13 |
ฟอสฟอรัสใช้ประโยชน์ได้ |
0.09 |
0.20 |
พลังงานใช้ประโยชน์ได้(กิโลแคลอรี่/กก.) |
||
ในสุกร |
1,800 |
2,400 |
ในสัตว์ปีก |
1,800 |
2,550 |
กรดอะมิโน (%) |
||
ไลซีน |
0.32 |
0.65 |
เมทไธโอนีน |
0.06 |
0.22 |
เมทไธโอนีน + ซีสตีน |
0.22 |
- |
ทริปโตเฟน |
- |
0.33 |
ทรีโอนีน |
0.42 |
0.62 |
ไอโซลูซีน |
0.44 |
0.68 |
อาร์จินีน |
1.53 |
1.85 |
ลูซีน |
0.91 |
1.39 |
เฟนิลอะลานีน+ไทโรซีน |
0.86 |
0.76 |
อิสติดีน |
0.47 |
0.51 |
เวลีน |
0.84 |
1.36 |
ไกลซีน |
0.77 |
- |